Պապիս անունը Վաղարշակ էր, բայց նրան Վաղի էին ասում: Պապս ութ երեխա ուներ ու շատ թոռներ, սիրում էի հարցեր տալ.
- Պապի, ո՞ւմ ես շատ սիրում:
- Բոլորին էլ շատ եմ սիրում:
- Չկա՞ մեկը, ում ավելի ես սիրում:
- Չէ, բոլորն էլ իմ խոխեքն են, ծնողի համար բոլորն էլ հավասար են:
Պապիկիս սերն ու համբերությունն անսահման էր երեխաների ու թոռների հանդեպ: Շատ էինք չարություն անում. բոլորը խոսում էին մեզ վրա, բացի` պապիկից: Բայց երբ արդեն չափն անցնում էինք,ասում էր` Ատեին կասեմ: Ատեն տատս էր, ումից վախենում էինք…
Հին Խնձորեսկից Խնձորեսկ տեղափոխվելիս պապիկս իր տունը կառուցեց Խնձորեսկին շատ մոտ: Ասում էր. «Ես էս ձորերը շատ եմ սիրում, այստեղ եմ ծնվել ու մեծացել»: Նա օրը մի քանի անգամ իջնում էր այնտեղ: Պապիկս շատ խելացի մարդ էր. դպրոց չէր գնացել, լինելով տան մեծ երեխան, ստիպված էր աշխատել, բայց նա ուներ մի ընկեր, ով դասերից հետո հողի վրա պապիկիս տառերն էր սովորեցրել: Կարդալ սովորելուց հետո պապս զբաղվել է ինքնակրթությամբ: Դեռ այն ժամանակ էլ Հին Խնձորեսկ բազմաթիվ զբոսաշրջիկներ էին գնում, այցելում էին Մխիթար Սպարապետի գերեզմանին, պապիկս բոլորի համար կարդում էր տապանաքարերը, ներկայացնում գյուղի պատմությունը, և բոլորը զարմանում էին: Նա գիտեր Հին Խնձորեսկի ամբողջ պատմությունը. նույնիսկ եթե ընտանիքների ազգանվան ծագումնաբանությանն ու պատմությանը վերաբերող տեղեկություններ էին անհրաժեշտ, գալիս էին պապիս մոտ:
Պապիկիս մասին գրել է Բակուր Կարապետյանը` իր պատմվածքներում: Երբ հեղինակը Րաֆֆու 150-ամյակի կապակցությամբ գիրք էր գրում, այցելել է Խնձորեսկ, որտեղ Րաֆֆին է եղել, դպրոցի տնօրենը նրան ուղարկել է պապիկիս մոտ: Երբ վեցերորդ դասարանում էի սովորում, դասղեկը մեզ հանձնարարություն տվեց. պետք է օգնեինք գյուղի միայնակ ծերերին: Քանի որ պապիկս մենակ էր ապրում, իսկ մենք ապրում էինք Ներքին Խնձորեսկում, տեղափոխվեցի ու սկսեցի ապրել պապիկիս հետ: Ես ճաշ էի եփում, ջուր բերում, տներն էի հավաքում, բայց պապիս համար ամենադժվարը անունս արտասանելն էր, նա ինձ Թերմիրաթ էր ասում, իսկ ես արդեն սովորել էի: Մի օր էլ, երբ ավարտեցի գործերս, գնացի փողոցի միակ աղբյուրից ջուր բերելու: Երբ հասա տուն, լսվում էր պապիկիս ձայնը`Թերմիրաթ, Թերմիրաթ… Մտածեցի` բան է պատահել, տեսնեմ պապիկս ծղոտի տուկը մեջքին տան վերջին սենյակն է հասել, առաջին անգամ պապիս տեսա ջղայնացած… Ամենուր ինձ էր փնտրել: Խռովեցի պապիկիցս, քանի որ ամբողջ տունը ծղոտ էր ու գնացի մեր տուն, իսկ պապիկս խնդրեց մնալ, բայց չմնացի: Հաջորդ օրը, երբ դասերս ավարտվեցին, դպրոցի դիմաց տեսա պապիկիս. կարծես ներողություն էր հայցում: Հուզվեցի, զգացի սխալս ու ապրեցի պապիկիս հետ:
Երբ սկսվեց Արցախյան շարժումը, գյուղը ռմբակոծվում էր: Պապիկիս տան մոտ մի քարանձավ կար, այնտեղ էինք մնում, իսկ պապիկս չէր գալիս:
- Պապի, գոնե լույսերը անջատի, էնտեղից երևում ա:
- Է, մեզ ոչինչ էլ չի լինի…
Ու մեզ ոչինչ էլ չեղավ: Նա ապրեց ու մահացավ արդեն հաղթանակած Հայաստանում: Սովորելով զբոսավարի մասնագիտությունը՝ ավելի շատ տեղեկություն ստացա պատմության ու իմ մարզի մասին, զարմացա՝ ախր պապս այս ամենը գիտեր, նա նույնիսկ դպրոց չէր գնացել: Մի օր, երբ դասախոսս իմացավ, որ Խնձորեսկից եմ, ասաց.
- Գիտե՞ս Խնձորեսկում Վաղարշակ պապի կար, շատ խելացի էր:
Աչքերս արցունքոտվեցին, ես ինձ լավ զգացի բոլորի ներկայությամբ ու ասացի՝ նա իմ պապիկն էր:
Ափսոս այն ժամանակ չկային նորօրյա տեխնոլոգիաները, պապիկս «քայլող հանրագիտարան» էր, իսկ մենք չգիտեինք…
Ինձ համար մինչ օրս նա կենդանի է...
Կարծիքներ
Հարգելի այցելուներ, այստեղ դուք կարող եք տեղադրել ձեր կարծիքը տվյալ նյութի վերաբերյալ` օգտագործելուվ Facebook-ի ձեր account-ը: Խնդրում ենք լինել կոռեկտ եւ հետեւել մեր պարզ կանոներին. արգելվում է տեղադրել թեմային չվերաբերող մեկնաբանություններ, գովազդային նյութեր, վիրավորանքներ եւ հայհոյանքներ: Խմբագրությունն իրավունք է վերապահում ջնջել մեկնաբանությունները` նշված կանոնները խախտելու դեպքում: